R.E.A.D.
Stichting AAI-maatje wil met het project R.E.A.D. Nederland een bijdrage leveren aan dat alle kinderen in Nederland met plezier zelf lezen, maar bijvoorbeeld ook zonder spanning voorlezen aan anderen.
Lezen is niet alleen cruciaal om optimaal deel te nemen aan onze maatschappij, het helpt ook om makkelijker contact te leggen en om je beter in te leven in anderen. Daarnaast verhoogt lezen je woordenschat en taalvaardigheid. Des te meer je leest, des te vaardiger je wordt en als gevolg ga je daardoor weer meer lezen. Leesplezier is daarbij erg belangrijk, want als je iets leuk vind om te doen, wil je het blijven doen. Ontspannen en vloeiend een boek lezen is niet even makkelijk voor elk kind. 1 op de 10 kinderen in het Nederlandse onderwijs loopt het risico om als laaggeletterde volwassene de maatschappij en arbeidsmarkt te betreden. Daarom is de missie van Stichting AAI-maatje bij dit project om de liefde van kinderen voor boeken en (voor)lezen te vergroten. Het delen van een goed boek met een hond maakt het mogelijk dat kinderen hun leesvaardigheid op een positieve en veilige manier verbeteren. Leesplezier en leesvaardigheid verhogen zijn de speerpunten van het R.E.A.D. Nederland project van Stichting AAI-maatje.
De kernpunten van Stichting AAI-maatje zijn kwaliteit, continuïteit en eenheid.
Kwaliteit:
De R.E.A.D. teams die zijn aangesloten bij Stichting AAI-maatje zullen door netwerkbijeenkomsten en bijscholing kwaliteit kunnen bieden aan scholen en bibliotheken. Zij blijven steeds op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op het gebied van leesonderwijs en zullen elkaar stimuleren en motiveren om het lezen op een motiverende speelse wijze aan te bieden.
Continuïteit:
Door met Stichting AAI-maatje in zee te gaan is continuïteit gewaarborgd, mocht een team uitvallen zal Stichting AAI-maatje er zorg voor dragen dat er een ander professioneel team de sessie zal verzorgen.
Het R.E.A.D.-Nederland project richt zich in de eerste plaats op bibliotheken en scholen, in deze openbare setting is continuïteit zeer wenselijk om teleurstellingen te voorkomen.
Eenheid:
Stichting AAI-maatje is een grote landelijke organisatie. Zij zal actief de bibliotheken en scholen in Nederland benaderen en hen R.E.A.D. trajecten aanbieden. Op deze wijze zal een R.E.A.D. sessie in de bibliotheek in het noorden des lands op dezelfde wijze vorm krijgen als een sessie in de bibliotheek in het zuiden of westen van het land. Ook de kosten zullen hierdoor overal gelijk zijn. Eenheid creëert vertrouwen en zekerheid.
Samenwerken is volgens ons de sleutel tot het succes. Door de professionele en prettige samenwerking van de geregistreerde R.E.A.D. teams in Nederland is het mogelijk om landelijk bij bibliotheken en scholen R.E.A.D. sessies te verzorgen.
Achtergrond
R.E.A.D. is ontwikkeld door Intermountain Therapy Animals. Dit is een van de grootste en meest succesvolle organisaties op het gebied van dierondersteunde interventies in de V.S. Zij hebben meer dan 25 jaar ervaring op dit gebied. Het is inmiddels alweer 20 jaar geleden dat zij begonnen met het R.E.A.D.-programma en het is een groot succes gebleken dat inmiddels in meer dan 20 landen wereldwijd wordt ingezet. R.E.A.D. Nederland werkt nauw samen met Intermountain Therapy Animals en houdt zich dan ook aan de eisen, regelgeving en standaard van deze organisatie, hierdoor bent u verzekerd van professionele R.E.A.D.-teams.
R.E.A.D. is een programma ter bevordering van leesplezier en gericht op het verhogen van de leesvaardigheid van kinderen in de basisschool leeftijd. Bij het programma wordt een hond ingezet als leesmaatje, de kinderen lezen voor aan de hond. Honden zijn geweldige luisteraars, kunnen kinderen helpen zich te concentreren en ontspannen, zijn nooit belerend/corrigerend en minder intimiderend dan leeftijdsgenootjes of andere mensen. Het kind word door het programma niet gezien als een kind met een probleem, maar is in feite leraar van de hond en leert daardoor op een ontspannen manier. Daarnaast maak je, als je een dier aait of knuffelt, oxytocine aan, dit vermindert stress en verhoogt het geluksgevoel.
De inzet van dieren in de begeleiding van kinderen heeft een waardevolle betekenis. Zij vormen de brug tussen de speelse wereldblik van het kind en de mogelijkheid om te leren. Kinderen en dieren hebben doorgaans een sterke band met elkaar. Vriendschap, gezelschap, vertrouwen en loyaliteit zijn kwaliteiten die kinderen aan gezelschapsdieren toekennen. Het contact tussen kinderen en dier wordt als echt en veilig ervaren. Interacties worden als bevestigend, niet veroordelend en ontspannen ervaren. Kinderen gaan de verbinding aan met dieren waardoor zij op een positieve manier de vaardigheden leren die zij nodig hebben.
Leesvaardigheidsprogramma’s met dieren werken ondersteunend, drempelverlagend en brengen plezier en echt contact. De programma’s werken vanuit een ervaringsgerichte aanpak, leren door te doen. Kinderen zijn sterk gebaat bij deze aanpak, omdat ze door het uitvoeren van activiteiten met bijvoorbeeld een hond spelenderwijs leren.
Resultaat
Op basis van onderzoek naar R.E.A.D. activiteiten in Amerika, kunnen we concluderen dat R.E.A.D. de volgende resultaten bewerkstelligd:
o Bevordert leesvaardigheid en verhoogt leesplezier
o Vermindert groepsdruk en prestatiedruk bij leesangst
o Werkt motiverend en vergroot zelfvertrouwen
o Verhoogt de liefde voor lezen en boeken
o Stimuleert respect en waardering voor dieren
o Versterkt een positief zelfbeeld
Daarnaast leiden R.E.A.D. programma’s ook tot:
o Stijging van het leesvaardigheidsniveau
o Minder schoolverzuim
o Verbetering van vloeiend lezen en nauwkeurigheid
o Verbeterde rapportcijfers, zowel op gebied van taal als rekenen
o Bereidheid om (meer) te participeren in buitenschoolse activiteiten
o Een trots gevoel
o Een verbeterde hygiëne
o Vrijwillig hardop voorlezen in de klas
o Verhoging van behulpzaamheid naar anderen
Leesvaardigheid
Uit het onderzoek ‘Preventie door Interventie’ (2017) van Stichting Lezen & Schrijven blijkt dat 1 op de 10 kinderen het risico loopt als laaggeletterde volwassene de maatschappij en de arbeidsmarkt te betreden. Zij stellen dat ‘de leesproblemen een zorgwekkende kant op bewegen’, omdat kinderen (en jongeren) minder lezen dan vroeger en daardoor minder geoefend zijn. Door het weinige lezen gaat hun leesvaardigheid achteruit. Uit dit onderzoek blijkt dat alle Nederlandse 9- en 10-jarigen leerlingen die in het onderzoek zijn betrokken, de meest basale leesvaardigheden beheersen. Er zijn maar weinig zwakke (maar ook weinig excellente) lezers. Daarnaast blijkt ook dat tussen een kwart en een derde van de leerlingen onvoldoende scoort op het begrijpen van geschreven teksten en dat 1 op de 4 à 5 leerlingen een woordenschat heeft die onvoldoende groot is. Wanneer kinderen al op vroege leeftijd laag scoren op hun leesvaardigheid, kan dat leiden tot slechte schoolprestaties. Zij gaan zich minder prettig voelen op school en vroegtijdig schoolverlaten kan het gevolg zijn. Deze kinderen profiteren van individuele begeleiding bij het lezen, alleen hebben scholen niet altijd de middelen om dit te realiseren.
Een van de mogelijkheden om dit probleem aan te pakken is door een manier te vinden waardoor deze kinderen weer veel willen gaan lezen. Motivatie om (veel) te lezen heeft een positief effect op leesvaardigheden. Wij doen dit door de inzet van de R.E.A.D.-methode; voorlezen door kinderen aan gecertificeerde psychosociaal hulphonden. Bij deze methode gaat het om het vergroten van de liefde van kinderen voor het (voor)lezen van boeken aan honden. Honden zijn het ideale gezelschap om aan voor te lezen doordat zij niet oordelen, geen kritiek leveren en het niet erg vinden als er af en toe een foutje gemaakt wordt. Op deze manier wordt (voor)lezen voor veel kinderen comfortabeler en leuker. Het delen van een goed boek met een hond maakt het mogelijk dat kinderen hun leesvaardigheden op een positieve leuke manier verbeteren. Ook is het iets wat ze thuis verder kunnen oefenen wanneer ze huisdieren hebben. Hoe meer ze oefenen, hoe meer zij hun leesvaardigheden vergroten. Voorlezen aan honden maakt het hardop voorlezen luchtiger, meer ontspannen en haalt de druk van het voorlezen af. Ook blijkt dat dit soort programma’s kunnen bijdragen aan het overwinnen en/of beheersbaar maken van angst voor honden.
Onderzoek uit 2016 naar 48 studies in Amerika laat zien dat er kinderen die structureel voorlezen aan een hond significant positiever tegenover (voor)lezen staan dan kinderen die dat niet deden. Ook boeken zij meer vooruitgang met een hond dan wanneer ze dat doen aan een volwassene, andere kinderen of een knuffeldier. Ook is er een verband gevonden met een gestegen leesvaardigheidsscore en waren zij meer gemotiveerd om (voor) te lezen. Er is ook een relatie gevonden met verbeterd gedrag van kinderen, hun zelfvertrouwen, sociale vaardigheden en zelfs hygiëne. Ook Bark&READ Foundation (VK) brengt honden naar de klas zodat leerlingen de honden kunnen voorlezen. Dit project, gefinancierd door de Kennel Club Charitable Trust, heeft een positief effect op de kinderen; ze krijgen meer zelfvertrouwen doordat ze hardop kunnen leren voorlezen aan iemand die hen niet veroordeelt. Doordat de aanwezigheid van honden stress verlagend werkt, zijn zij instaat kinderen te ondersteunen tegen zenuwen wanneer ze een moeilijk woord moeten voorlezen. Bijkomend voordeel is ook dat de meeste kinderen de hond erg leuk vinden, waardoor oefenen met voorlezen niet gezien wordt als een straf.
Ondanks de groeiende interesse in het vakgebied van dierondersteunde interventies is er nog maar weinig bekend over de precieze werking van de inzet van honden bij bijvoorbeeld het verbeteren van de leesvaardigheden. Harde cijfers ontbreken en daarom is er meer onderzoek nodig.